Big Data Nedir?

İhsan Arslan (Yazar) 29 Mart 2024

Bilgisayar ağları tarafından her gün işlenen bilgi miktarı terabaytlar ve petabaytlar olarak ölçülmektedir. Mevcut hızımızda her gün 2.5 kentilyon bayt veri oluşturduğumuz düşünülmektedir ve bu sayı günden güne artmaktadır. Bu hız nesnelerin interneti (IoT)’nin büyümesiyle hızlanmaktadır. Dünya üzerinde nesnelerin interneti (IoT) ile bağlı cihazların istatistiksel verileri incelendiğinde eksponansiyel bir büyüme tahmini görülmektedir. Bugün itibariyle bağlı cihaz sayısı 23 milyarlar civarında olduğu tahmin edilirken, bu sayının 2020 yılında 30 milyarlar civarına ve 2025 yılı itibariyle 75 milyarlar civarına çıkacağı tahmin edilmektedir. 2020 yılında dünya üzerindeki her insan için dört cihazın bağlı olacağı düşünülmektedir. Bu da üretilen veri sayısının inanılmaz boyutlara ulaşacağını göstermektedir.

Bugün dünyadaki toplam verinin %90’ının sadece son iki yılda üretildiği tahmin edilmektedir. Bu da bağlı cihazların sayısının eksponansiyel şekilde artmasından dolayı ortaya çıkmaktadır. Bu ölçekte veri üretimi dört şekilde ölçülür; Mevcut bilginin çeşitliliği, Saniyede ölçülen üretilen bilginin hacmi, Bilginin üretildiği hız ve doğruluğu.

Oluşturduğumuz verilerin büyük kısmı çarpıcı istatistikler doğuruyor. İnternet, sosyal medya, iletişim kanalları, dijital hizmetler, Nesnelerin interneti her gün, her dakika ve her saniye oluşturduğumuz verinin miktarı hakkında çarpıcı sonuçları ortaya koyuyor.
Bu bilgiyi kullanabilme ve yönetebilme yeteneği neredeyse tüm organizasyonlar için tamamen yeni bir paradigmayı temsil ediyor. Endüstriyel otomasyon teknolojileri yeni bir inovasyon çağı başlangıcında. Global modern endüstriyel sistemler, makinaların, bilgi işlem, siber fiziksel sistemleri nesnelerin interneti, otomasyon, bulut sistemi ve veri alışverişinin gücünü bir araya getirmekte ve Büyük veri bu sistemlerde yeni fırsat ufuklarını ortaya çıkarmaktadır.
Bu kapsamda bu verileri elde edebilme ve doğru veriyi doğru şekilde kullanma yeteneği yeni endüstriyel çağda şüphesiz ki dengelerin değişmesine yol açacaktır. Verileri elde edebilme ve kullanabilme yeteneği organizasyonların büyük veri çağındaki etkinliğinin engellenemez gücü olacaktır.

Big Data Analytics

Büyük veri analizi büyük verinin yükselişi ile kaçınılmaz şekilde öne çıkan bir disiplin haline gelmiştir. Endüstriyel sistemlerden elde edilen ve çıkarılan değerli verilerin değerlendirilmesi endüstriyel planlama ve karar verme süreçlerinde çok büyük öneme sahiptir. Sahtekarlık analizleri, öneri sistemleri, endüstriyel arıza analizleri, üretim analizleri gibi alanlar endüstriyel büyük veri analizi alanlarının çekirdek alanlarıdır.
Farklı fiziksel sistemlerden elde edilen veri çıkarımları hızlı ve anlık veri analizlerini gerektirmektedir. Endüstri 4.0 içeriğinde veri gösterimleri farklı şekillerde gereksinim göstermektedir. Örneğin bir makine operatörü verinin görsel gösterimlerine ihtiyaç duyarken, arıza tespiti için süreçlerin ve makinaların log verilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun yanında yönetim birimleri veriyi farklı raporlar ile görmeye ihtiyaç duyarlar.
Endüstri 4.0 kapsamında büyük veri uygulamaları ele alındığında, iş zekası, ürün kalitesi iyileştirmeleri, makine sağlık tahminleri, üretim planlama ve akıllık fabrikalar başlıkları öne çıkmaktadır.
Üretim verisinden bilgi çıkarımı üretim zekası olarak bilinmektedir. Çevirim içi analitik işleme, karşılaştırma, veri madenciliği, performans analizleri, öngörücü ve belirleyici analizler iş zekasının işlevleridir. Bunun yanında endüstriyel big datanın işlenmesi makine arızalarından dolayı ortaya çıkabilecek üretim duruşlarını ve gecikmelerini engellemektedir. İşletmeler sahip olduğu veri miktarı ile akıllı uygulamalar sayesinde arızalar oluşmadan önce bunları tahmin etme yeteneklerine sahip olabilmektedirler.