MES Kullanımının Rekabet Üzerindeki Etkisi
Endüstri 4.0 uygulamalarına adapte olduğumuz ve Endüstri 5.0 yeniliklerini konuştuğumuz bu günlerde Akıllı Üretim Sistemlerinin (MES) önemi ve gerekliliği de günden güne artmaktadır. Endüstri 4.0 ile hayatımıza giren ve önemli bir yere sahip olan, nesnelerin interneti (IoT), yapay zekâ, makinelerin öğrenmesi konuları, Endüstri 5.0 ile başka bir boyuta taşınmaktadır. Bilgi Toplumu’ndan, Süper Akıllı Toplum’ a geçiş süreci, yaşanan teknolojik gelişmelerle hızlanmaktadır. Sanal dünya ile gerçek dünya beraber işler duruma getirilmekte, ayrıca Nesnelerin internetinden (IoT) daha fazla ve farklı alanlarda yararlanılmaktadır. Bu gelişmeler ile birlikte, müşteri ve ilgili taraf beklentileri de değişiklik göstermekte, firmaların rekabet gücü de bu gelişmelere sağladıkları adaptasyon, değişim ve gelişim hızı ile doğru orantılı olarak değerlendirilmektedir.
Günümüzdeki teknolojiler, kaynaklar ve ekonomik gelişmeler müşterilerde ve son kullanıcılarda beklentileri değiştirmiş olup, rekabet gücü anlayışını da bambaşka bir boyuta getirmiştir. Önceden kalite ve uygun fiyat anlayışı ile açıklanan rekabet gücü kriterleri günümüzde aşağıdaki kavramları da kriter haline getirmiştir.
a) Uygun Fiyat
b) Kaliteli Ürün
c) Esneklik &Çeviklik
d) Zamanında Teslimat
e) Sürekli İyileştirme
MES Kullanımının Rekabet Gücü Kriterlerine etkileri şu şekilde sıralanabilir;
a) Uygun Fiyat:
Fiyat rekabetinde ilk adım, kullanılan kaynakların azaltılması ve verimsizce kullanılmasının önüne geçilmesidir. MES kullanan firmalar, üretim hattı ve makinelerden anlık veriler toplayabilmekte ve anında müdahaleler ile fazla ve boşuna kaynak tüketiminin önüne geçebilmektedir. Ayrıca makine/üretim hattından gelen sinyaller, veriler doğrultusunda alınan önlemler ile makine/ekipman ömrü uzatılarak da kazanç sağlanabilmektedir. MES, kaynaklardan elde edilen iyileştirmeler ile uygun fiyatta üretim yapma ve fiyat konusunda daha rekabetçi olma fırsatı sunmaktadır.
b) Kaliteli Ürün:
MES ile
- Üretim öncesi, kaliteli ürün üretmek için gerekli olan ekipman, hammadde/ yarı mamulün üretim planına bağlanması sağlanmaktadır.
- İlk onay, proses ve final kontrolleri kurgulanıp, yönetilmektedir. Iskarta ve hurda oranları analiz edilerek iyileştirme yapılmakta, seri üretimde hatalı parçaların ıskartaya ayrılması sağlanmaktadır.
- Hatalı üretimler için düzeltici önleyici faaliyet uygulaması başlatılmakta ve süreç takip edilebilmektedir.
c) Esneklik & Çeviklik:
MES, değişen taleplere anında adaptasyon sağlamanızı ve değişiklikleri devreye hızlı almanızı sağlayarak esneklik ve çeviklik anlamında rekabet gücünüzü arttırmaktadır.
d) Zamanında Teslimat:
MES, planlama aşamasından teslimat aşamasına kadar verdiği anlık/geçmiş verilerle operasyonlarınızda hızlanmanızı sağlamakta, ayrıca hat duruşu/üretim gecikmesi gibi risklerin de önüne geçmektedir. Bu avantajlar ile zamanında teslimat konusunda rekabet gücünüzü ilk uygulama anından itibaren arttırmaktadır.
e) Sürekli İyileştirme:
Sürekli iyileştirme, tüm Kalite Yönetim Sistemlerinin ve müşteri isteklerinin temel gereksinimi ve konusudur. Son günlerde çok fazla karşılaştığımız sürdürülebilirlik konusunun yapı taşlarından da olan sürekli iyileştirme için, firmaların operasyonları ile ilgili net verilere ve iyi bir takip sistemine ihtiyacı olmaktadır. MES bizlere takip faaliyeti dışında, iyileştirmeler için kesin verileri anlık ya da geçmişe yönelik olarak sunmakta ve bunların etkin kullanımı için depo görevi de üstlenmektedir. Bu verilerin etkin takibi ve kullanımı sonucunda Sürekli İyileştirme anlamında rekabet gücü de artmış olmaktadır.
MES uygulaması firmaların dijitalleşme yolunda en temel adımıdır. MES uygulamasının sağladığı tüm avantajlar ile firmalar günümüz teknoloji ve rekabet çağında, rekabet güçlerini ve pazar güçlerini daha da arttırmış olmaktadır.
Semih KIRIŞ
trexDCAS Proje Satış Uzmanı
